Geçekondu Baumhaus an der Mauer

 Posted by on September 30, 2011  Berlijn
Sep 302011
 

Aan de Bethaniendamm in Berlijn Kreuzberg staat een rommelig gebouwtje naast een kleine moestuin. Aan het pand hangt een bord met de tekst Baumhaus an der Mauer met een telefoonnummer. Het huisje en de tuin beslaan samen een minuscuul stukje land van 150m2 dat bij de verdeling van de stad in 1961 letterlijk tussen Oost en West in kwam te liggen. Formeel behoort het tot Oost-Berlijn, maar bij het optrekken van de muur komt het erbuiten te liggen, terwijl het Westelijke deel van de stad er geen jurisprudentie over heeft. In 1983, als het al jaren braak ligt en vervuild is geraakt, neemt Mustafa Akyol het in gebruik om er fruitbomen te planten. Later bouwt hij vervolgens het boomhuis.

Het wonderlijke van dit verhaal is dat de mini privé-boomgaard getolereerd werd op een gemilitariseerde plek in een tijd van politieke spanning tussen de twee wereldmachten. Nu de muur is afgebroken ontwikkelt Mauergarten zich tot een informele toeristenattractie. Akyol geeft tegen een kleine vergoeding rondleidingen. In het boekje Berlin – Matter of Memory van Fredrik Torisson, beschrijft de auteur het Baumhaus an der Mauer als een informeel monument, dat getuigt van een verhaal dat legendarische trekken heeft aangenomen. En hoe vaker het wordt verteld, hoe groter de kans is dat het gespaard blijft van de bulldozers.